《Dutiyarohitassasuttaṃ》第二羅希多天子經
46. Atha kho bhagavā tassā rattiyā accayena bhikkhū āmantesi –
於是,世尊在那一夜過後,召喚比丘們開示:
bhagavā:世尊
rattiyā accayena:夜晚過後
bhikkhū āmantesi:告訴比丘們
‘‘Imaṃ, bhikkhave, rattiṃ rohitasso devaputto abhikkantāya rattiyā abhikkantavaṇṇo kevalakappaṃ jetavanaṃ obhāsetvā yenāhaṃ tenupasaṅkami;
「比丘們,今夜,名為羅希多(Rohitassa)的天子,在深夜時刻,光明照耀其全身,普照整個祇樹給孤獨園(Jetavana),來到我處。
rohitasso devaputto:羅希多天子
abhikkantāya rattiyā:深夜時
abhikkantavaṇṇo:光耀照人
kevalakappaṃ:整個(園區)
obhāsetvā:照亮
tenupasaṅkami:向我走來
Upasaṅkamitvā maṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi.
他靠近後,向我頂禮問訊,然後站在一旁。
abhivādetvā:頂禮問訊
ekamantaṃ aṭṭhāsi:站在一旁
Ekamantaṃ ṭhito kho, bhikkhave, rohitasso devaputto maṃ etadavoca –
比丘們,當羅希多天子站在一旁時,他這樣對我說:
‘Yattha nu kho, bhante, ... na jāyati, na jīyati, na mīyati, na cavati, na upapajjati,
「尊者,是否有一處——那裡既不生(na jāyati)、不老(na jīyati)、不死(na mīyati)、不遷(na cavati)、不再投生(na upapajjati)?
Sakkā nu kho so, bhante, gamanena lokassa anto ñātuṃ vā daṭṭhuṃ vā pāpuṇituṃ vā’ti?
是否可以藉由前行(gamanena)來知見(ñātuṃ)、見到(daṭṭhuṃ)或抵達(pāpuṇituṃ)那世界的邊際(lokassa anto)?」
Evaṃ vutte ahaṃ, bhikkhave, rohitassaṃ devaputtaṃ etadavocaṃ –
比丘們,當他如此詢問時,我回答他:
‘Yattha kho, āvuso, ... na jāyati na jīyati na mīyati na cavati na upapajjati,
「朋友,那處既不生、不老、不死、不遷、不投生之處,
Nāhaṃ taṃ gamanena lokassa antaṃ ñāteyyaṃ daṭṭheyyaṃ patteyyanti vadāmī’ti.
我說:那(處)並不是可以藉由行走(gamanena)來認識(ñāteyyaṃ)、看到(daṭṭheyyaṃ)或達到(patteyyaṃ)世界的邊際(lokassa antaṃ)。
Evaṃ vutte, bhikkhave, rohitasso devaputto maṃ etadavoca –
當我如此說後,羅希多天子對我說道:
‘Acchariyaṃ, bhante, abbhutaṃ, bhante!
「奇妙啊,尊者!驚異啊,尊者!
Yāva subhāsitamidaṃ, bhante, bhagavatā –
世尊所說的真是善說(subhāsitaṃ)!
... nāhaṃ taṃ gamanena lokassa antaṃ ñāteyyaṃ daṭṭheyyaṃ patteyyanti vadāmi’’’.
…我也說:那處並非能以行走而知、見或到達的地方。」
‘‘Bhūtapubbāhaṃ, bhante, rohitasso nāma isi ahosiṃ bhojaputto iddhimā vehāsaṅgamo.
「從前,尊者,我是名為羅希多(Rohitassa)的仙人(isi),出生於婆蹉國(bhojaputto),具大神通(iddhimā),能在空中行走(vehāsaṅgamo)。
Tassa mayhaṃ, bhante, evarūpo javo ahosi...
我曾具足如是的快速能力(javo),
... seyyathāpi nāma daḷhadhammā dhanuggaho sikkhito katahattho katūpāsano lahukena asanena appakasirena tiriyaṃ tālacchāyaṃ atipāteyya.
譬如一名熟練、有訓練、有經驗的強弓手(daḷhadhammā dhanuggaho),能輕易以箭矢射過椰樹之影(tālacchāyaṃ),我的速度也如是迅捷。
Tassa mayhaṃ, bhante, evarūpo padavītihāro ahosi...
尊者,我也具備這樣的步行能力(padavītihāro),
... seyyathāpi nāma puratthimā samuddā pacchimo samuddo.
譬如能從東海(puratthimā samuddā)步行至西海(pacchimo samuddo)。
Tassa mayhaṃ ... evarūpaṃ icchāgataṃ uppajji –
於是,我心生如此願望(icchāgataṃ):
‘Ahaṃ gamanena lokassa antaṃ pāpuṇissāmī’ti.
「我將藉由行走來抵達世界邊際(lokassa antaṃ)。」
So kho ahaṃ, bhante, aññatreva asitapītakhāyitasāyitā aññatra uccārapassāvakammā aññatra niddākilamathapaṭivinodanā...
因此,我除了飲食(asitapītakhāyitasāyitā)、大小便(uccārapassāvakammā)、睡眠與疲勞恢復(niddākilamathapaṭivinodanā)之外,
... vassasatāyuko vassasatajīvī vassasataṃ gantvā appatvāva lokassa antaṃ antarāyeva kālaṅkato.
雖然我活了一百歲(vassasatāyuko),也努力行走了一百年(vassasataṃ gantvā),終究未能抵達世界的邊際,便中途死去(antarāyeva kālaṅkato)。
(1)Acchariyaṃ, bhante, abbhutaṃ, bhante!
「奇妙啊(acchariyaṃ),尊者!不可思議啊(abbhutaṃ),尊者!」
Yāva subhāsitamidaṃ, bhante, bhagavatā –
「世尊所說的法語是多麼善說(subhāsitaṃ)啊,尊者!」
‘Yattha kho, āvuso, na jāyati na jīyati na mīyati na cavati na upapajjati...’
「朋友(āvuso)!那地方不生(na jāyati)、不老(na jīyati)、不死(na mīyati)、不遷(na cavati)、不再出生(na upapajjati)……」
...nāhaṃ taṃ gamanena lokassa antaṃ ñāteyyaṃ daṭṭheyyaṃ patteyyanti vadāmi’’’ti.
「……我說(vadāmi):那樣的世界邊際(lokassa antaṃ)不是能以行走(gamanena)而認知(ñāteyyaṃ)、見到(daṭṭheyyaṃ)、或到達(patteyyaṃ)的。」
Evaṃ vutte ahaṃ, bhikkhave, rohitassaṃ devaputtaṃ etadavocaṃ –
「比丘們,當他如此說時,我對羅希多天子(rohitassaṃ devaputtaṃ)這麼說:」
‘Yattha kho, āvuso, na jāyati na jīyati na mīyati na cavati na upapajjati...’
「朋友(āvuso)!那地方不生、不老、不死、不遷、不再出生……」
...nāhaṃ, taṃ gamanena lokassa antaṃ ñāteyyaṃ daṭṭheyyaṃ patteyyanti vadāmi’ti.
「……我說(vadāmi):那樣的世界邊際(lokassa antaṃ),不能以行走(gamanena)而知、見、到達。」
Na cāhaṃ, āvuso, appatvāva lokassa antaṃ dukkhassantakiriyaṃ vadāmi.
「但是,朋友(āvuso)!我也不說(na vadāmi)在未抵達(appatvāva)世界的邊際(lokassa antaṃ)之前,可以有苦的終止(dukkhassa antakiriyaṃ)。」
Api cāhaṃ, āvuso, imasmiṃyeva byāmamatte kaḷevare sasaññimhi samanake...
「然而,朋友!我說(vadāmi):就在這個長一尋身量的身體中(byāmamatte kaḷevare),具有知覺(sasaññimhi)、具備心意活動(samanake)之中……」
...lokañca paññāpemi, lokasamudayañca, lokanirodhañca, lokanirodhagāminiñca paṭipada’’nti.
「……我宣說(paññāpemi):世間(lokaṃ)、世間集起(lokasamudayaṃ)、世間的止息(lokanirodhaṃ),以及導向世間止息之道跡(lokanirodhagāminī paṭipadā)。」
接下來是偈頌(gāthā)部分:
Gamanena na pattabbo, lokassanto kudācanaṃ;
「世界的邊際(lokassa anto)決不能(na kudācanaṃ)以行走(gamanena)到達(pattabbo);」
Na ca appatvā lokantaṃ, dukkhā atthi pamocanaṃ.
「但若未達(appatvā)世界的邊際(lokantaṃ),就無法從苦(dukkhā)中解脫(pamocanaṃ)。」
Tasmā have lokavidū sumedho,
「因此,智者(sumedho)是了知世間者(lokavidū);」
Lokantagū vusitabrahmacariyo;
「他是到達世界邊際者(lokantagū),已圓滿梵行(vusita-brahmacariyo)。」
Lokassa antaṃ samitāvi ñatvā,
「他已知曉(ñatvā)世界的邊際(lokassa antaṃ),且已平息(samitāvi)一切(苦);」
Nāsīsatī lokamimaṃ parañcā’’ti.
「他對於此世(imaṃ lokaṃ)與彼世(paraṃ ca)再不貪求(nāsīsatī)。」
標籤
- 00雜阿含總圖 (49)
- 01法句經總圖 (7)
- 02俱舍論總圖 (9)
- 03禪經總圖 (6)
- 04心理學 (12)
- 上課概論 (58)
- 大毘婆沙論 (2)
- 大乘經 (34)
- 大乘論 (29)
- 大般若經 (29)
- 大般涅槃經 (1)
- 大寶積經 (16)
- 中阿含 (37)
- 古德 (2)
- 正法念處經 (72)
- 阿毘達磨 (21)
- 現觀莊嚴論 (40)
- 無說而說 (12)
- 集論 (46)
- 楞伽經 (6)
- 瑜珈論 (9)
- 解深密經 (3)
- 對比 (1)
- 維摩詰所說經 (20)
- 增支部 (81)
- 雜阿含 (207)
- 雜阿含圖 (67)
- akṣayamatinirdeśasūtra (34)
- dia (2)
- ubuntu (2)